Λεωτυχίδας ή Λευτυχίδας

(; – 469; π.Χ.). Βασιλιάς της Σπάρτης (491-476; π.Χ.). Καταγόταν από το γένος των Ευρυπωντιδών και διαδέχθηκε στον θρόνο τον Δημάρατο με τη βοήθεια του Κλεομένη. Ο Λ. ήθελε να εκδικηθεί τον Δημάρατο για λόγους ερωτικής αντιζηλίας και ορκίστηκε εναντίον του, λέγοντας πως βασίλευε στη Σπάρτη χωρίς να έχει το δικαίωμα, καθώς δεν ήταν γιος του Αρίστωνα. Κατήγγειλε στη δικαιοσύνη ότι όταν ο υπηρέτης είχε πάει να ειδοποιήσει τον Αρίστωνα ότι είχε αποκτήσει γιο, εκείνος υπολόγισε τους μήνες και αρνήθηκε πως ήταν δικός του. Οι Σπαρτιάτες αποφάσισαν τότε να ρωτήσουν το Μαντείο των Δελφών αν ο Δημάρατος ήταν πραγματικά γιος του Αρίστωνα. Τότε ο Κλεομένης προσεταιρίστηκε τον Κόβωνα, πρόσωπο με μεγάλη επιρροή στους Δελφούς, και του είπε να πείσει τη μάντισσα να πει εκείνα που ήθελε ο Κλεομένης. Πραγματικά, η Πυθία αποκρίθηκε στους Σπαρτιάτες ότι ο Δημάρατος δεν ήταν γιος του Αρίστωνα. Αργότερα, όμως, η αλήθεια μαθεύτηκε και ο Κόβων εξορίστηκε από τους Δελφούς, ενώ η μάντισσα καθαιρέθηκε από το αξίωμά της. Ο Λ. συμμετείχε στη δεύτερη εκστρατεία του Κλεομένη στην Αίγινα. Όταν οι Αιγινήτες είδαν τους δύο βασιλιάδες να έρχονται, δεν θεώρησαν σκόπιμο να αντισταθούν. Οι Λακεδαιμόνιοι διάλεξαν τους δέκα πιο σημαντικούς άνδρες από τους Αιγινήτες, τους πήραν μαζί τους και τους παρέδωσαν για φύλαξη στους Αθηναίους, εχθρούς των Αιγινητών. Μετά το θάνατο του Κλεομένη, οι Αιγινήτες έστειλαν στη Σπάρτη απεσταλμένους για να κατηγορήσουν τον Λ. ότι άφησε κάποιους συμπολίτες τους ως ομήρους στην Αθήνα. Ο Λ. κινδύνεψε τότε να παραδοθεί στους Αιγινήτες από τους ίδιους τους συμπατριώτες του, αλλά γλίτωσε με την επέμβαση του Θεασίδη, ενός ευυπόληπτου Σπαρτιάτη: τους έπεισε να τους συνοδεύσει ο Λ. στην Αθήνα, όπου και θα έπειθε τους Αθηναίους να αφήσουν ελεύθερους τους ομήρους. Τελικά, η προσπάθειά του υπήρξε μάταιη. Την άνοιξη του 479 ο Λ. ηγήθηκε ενός συνασπισμένου ελληνικού στόλου από 110 πλοία, ξεκινώντας από την Αίγινα και σταματώντας στη Δήλο. Αργότερα, το ίδιο έτος, επιτέθηκε εναντίον των Περσών στο ακρωτήριο της Μυκάλης στη Μικρά Ασία (απέναντι από τη Σάμο), νίκησε τον στρατό των Περσών και εκμηδένισε τον στόλο τους, που βούλιαξε κοντά στην ακτή. Αμέσως μετά έπλευσε προς την πατρίδα του μαζί με τους Πελοποννησίους, αφήνοντας τους Αθηναίους να προχωρήσουν στην πολιορκία της Σηστού. Ίσως το 476 να ηγήθηκε στρατού στη Θεσσαλία για να τιμωρήσει τους Αλευάδες (επειδή είχαν μηδίσει) και να δυναμώσει τη σπαρτιατική επιρροή στη βόρεια Ελλάδα, αλλά οι Αλευάδες τον δωροδόκησαν. Για την πράξη του αυτή δικάστηκε στη Σπάρτη, καταδικάστηκε σε εξορία στην Τεγέα και αντικαταστάθηκε από τον εγγονό του, Αρχίδαμο Β’.